صنعت مرغداری و پرورش طیور از جمله صنایع به نسبت زودبازده و پردرآمد است که به باور برخی از کارشناسان حتی با صنعت نفت برابری می کند.

 جوجه ها پس از دو ماه از عمرشان به طرز اعجاز آوری مثل خمیر پف کرده و چاق می شوند،در صورتی که یک جوجه در محیط طبیعی حداقل 6 ماه تا یک سال به وزن طبیعی قابل عرضه دربازار می رسد.

 ما هم که قدرت خرید گوشت گوسفندی با قیمت 14 تا 20 هزار تومان را نداریم،گوشت مرغ را به عنوان یکی از اقلام پر مصرف و ضروری سبد خانوار همانند پنبه به جای پشمک می خوریم و چنین چغندر ورآمده ای را سالار می خوانیم!

 خیلی ها نیز در این آشفته بازار اقتصادی به امید دستیابی به سود خوب در این راه سرمایه گذاری می کنند، اما چند سالی است با توجه به نابسامانی وضعیت بازار و ناهماهنگی میان دستگاه ها و نهادهای مرتبط ، پرورش مرغ و طیور به صنعتی زیان ده تبدیل شده و بسیاری از مرغداران متضرر و با خطر ورشکستگی مواجه شده اند.

*مرغ چيني؟!

این روزها بسیاری از مرغدارانی که سرمایه های میلیونی و حتی میلیاردی هزینه کردند از وضعیت بازار عرضه و تقاضا گله مند و بر اين باورند در حال حاضر کوچک ترین واحد مرغداری 20 تا 30 میلیون تومان خسارت دیده است.

 محسنی -یکی از مرغداران شهرستان ساری- که یک واحد 14 هزار قطعه ای مرغ گوشتی دارد،می گوید: حدود 200 میلیون تومان برای این واحد کوچک مرغداری در سال 86 هزینه کردم،در حال حاضر قیمت تمام شده یک کیلو مرغ زنده 2300 تومان است اما هر کیلو مرغ را 1750 تومان از ما می خرند که نه تنها هزینه های تولید جبران نمی شود، در هر کیلو 500 تا 600 تومان بدون احتساب هزینه های جاری خسارت دیده و حدود 20 میلیون تومان متضرر شدیم.

 علوی یکی دیگر از مرغداران هم گله مندانه از وضعیت موجود می گوید:علت کاهش قیمت مرغ وارد کردن بی رویه از خارج است در صورتی که ما خود می توانیم مرغ را صادر کنیم ولی این گونه متحمل خسارت می شویم.

 یکی از مرغداران هم در این خصوص معتقد است: مرغ فریز شده و یخ زده را ازخارج وارد می کنند و در هوای آزاد می گذارند تا یخ آن باز شود سپس به عنوان مرغ گرم با قیمتی ارزان به مردم می فروشند و ....

ساداتی از مرغدارانی است که به گفته خود یک هفته قبل از عرضه مرغ تمام داروها را قطع می کند تا مرغ سالم تری وارد بازار شود.وی می گوید: اکنون پس از این همه زحمت و رسیدگی کسی نیست تا مرغ را حداقل با قیمت هزینه تمام شده از ما بخرد، اگر هم بخواهیم به مردم اعلام کنیم تا مرغ زنده را از ما بخرند علاوه بر اینکه تخلف محسوب می شود، تصور می کنند مرغ های مان بیمار هستند که این گونه دست به حراج زده ایم!

*تمام مرغ ها را از مرغداران می خریم

 چندی پیش قائم‌مقام معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت،معدن و تجارت از تمهید جدید دولت برای ممنوعیت واردات مرغ به منظور حمایت از تولیدکنندگان خبرداد و گفت: مرغداران نگران مرغ مازاد تولیدی خود نباشند.

حسین مدرس خیابانی در گفتگو با مهر با اشاره به تمهیدات جدید دولت برای حمایت از تولیدکنندگان مرغ گفت: دولت با تمام قدرت و در سطح گسترده‌ای از 31 استان کشور، کل مرغ مازاد مرغداران را خریداری کرده و محدودیتی در این زمینه ندارد.

 وی در تشریح روش‌های خرید مرغ مازاد مرغداران به دو روش پرداخت نقدی و تهاتر با نهاده‌های طیور با قیمت تعادلی اشاره کرد و گفت: هم اکنون خرید شرکت پشتیبانی امور دام به صورت خرید تهاتری با نهاده‌های طیور صورت می‌گیرد و البته روش دیگر هم، خرید مستقیم با پرداخت نقدی است که محدودیتی در این زمینه نیست و تنها روش تهاتری مورد استفاده قرار نمی گیرد و بنا به نظر مرغداران، خرید به صورت نقدی هم صورت می‌گیرد به ویژه در استان مازندران که با مرغ مازاد مواجه است، این کار در حال انجام است.

ابراهیمی مدیر کل پشتیبانی امور دام مازندران نیز در گفتگو با ما از خرید 6 هزار تن مرغ از ابتدای امسال از مرغداران خبر داد و گفت: در مازندران با توجه به کاهش قیمت جوجه و افزایش جوجه ریزی در ماه های تیر و مرداد که از 9 میلیون و 460 هزار قطعه در تیر ماه به 10 میلیون و 150 هزار قطعه در مرداد ماه رکورد زد، بازار عرضه و تقاضا به هم خورد و منجر به عرضه فراوان مرغ در 7 الی 8 روز اخیر شده که هم اکنون بازار تقاضا کشش این حجم تولید را ندارد.

 وی می گوید: به دلیل تولید بالا در هفته های اخیر با کاهش قیمت مرغ مواجه بودیم که این یک اصل در بازار عرضه و تقاضا است که «هر چه عرضه بیشتر باشد و تقاضا کمتر خواهد بود» و قیمت ها کاهش می یابد لذا قيمت مرغ بر اساس عرضه و تقاضا تعيين می شود.

 مدیر کل پشتیبانی امور دام استان در خصوص واردات مرغ فریز شده و فروش به عنوان مرغ گرم معتقد است: این مساله شایعه است،چون هیچ عقلی نمی تواند باور کند که مرغ یخ زده با قیمت 2900 تومان را به قیمت مرغ گرم 2700 تومانی بفروشند و ضرر کنند!

 ابراهیمی با اشاره به افت قیمت مرغ افزود: قیمت هر کیلو مرغ زنده طی این مدت از 2050 تومان به 1600 تومان و هر کیلو مرغ گرم از 3150 تومان به 2700 تومان رسیده اما شرکت پشتیبانی اموردام برای جلوگیری از کاهش بی رویه قیمت و در راستای حمایت از تولید کننده مازاد مرغ ها را با افزایش قیمت از مرغداران می خرد که این افزایش قیمت تا رسیدن به قیمت واقعی ادامه خواهد داشت .

* قابلیت رقابت در بازار جهانی را نداریم

 وی بهترین راهکار حل مشکل مرغداران را تولید متناسب با نیاز کشور و صادرات عنوان می کند و معتقد است: به دلیل هزینه تمام شده قیمت مرغ در کشور قابلیت رقابت با کشورهایی مثل ترکیه و برزیل را در بازار جهانی نداریم لیکن باید در این زمینه مشوق های صادراتی داده شود و با راهکارهای مناسب قیمت تمام شده مرغ در کشور کاهش یابد.

اما مدرس‌خیابانی در این خصوص می گوید: به محض تامین یارانه صادراتی، مشوق صادراتی برای ارایه به مرغداران تخصیص خواهد یافت تا صادرات رونق گیرد و علاوه بر حمایت از تولید،‌ صادرات نیز مورد توجه قرار گیرد.

قائم‌مقام معاونت بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت شاه‌بیت صادرات را کاهش قیمت تمام‌شده می داند و معتقد است : با اجرای سیستم یکپارچه‌سازی تولید، نسبت به کاهش قیمت تمام‌شده مرغ اقدام خواهد شد که البته این اتفاق هم اکنون رخ داده است و این سیستم باعث شده تا قیمت تمام‌شده مرغ نیز کاهش یابد.

 فقدان برنامه مناسب مهمترين ضعف صنعت مرغداري کشور

مهمترين ضعف صنعت مرغداري نبود برنامه مناسب است که قيمت و تولید جوجه يكي از مشكلات اين صنعت است،زيرا يك روز قيمت آن بالا و روز ديگر قيمتش پايين است و گاهي مصرف‌كنندگان از رشد لجام گسيخته قيمت مرغ گوشتي گله‌مندند و گاهي هم مرغداران از كاهش شديد قيمت ها و خسارت سنگین می نالند.

ابراهیمی فقدان برنامه ریزی مناسب و ناهماهنگی میان دستگاه ها،سندیکاها و تعاونی های مرغداران را از عمده دلایل تولید بی رویه و کاهش قیمت مرغ می داند و می گوید: اکنون هر مرغداری که اراده کند به هر میزانی که دلش بخواهد جوجه تولید می کند،لذا جوجه ها ارزان می شود و زمانی که جوجه ارزان باشد تولیدمرغ هم افزایش می یابد و وضعیت بازار عرضه و تقاضا به هم می ریزد ، دستگاهی هماهنگ کننده هم در این زمینه وجود ندارد که برنامه ریزی و هماهنگی لازم را انجام دهد تا جوجه ها به میزان کشش بازار تقاضای مرغ تولید شود و هیچ کس در این زمینه متضرر نشود و متاسفانه چندین سال است که این رویه تولید سینوسی همچنان ادامه دارد. 

ايميل نويسنده: (heyran55@yahoo.com )